Singapore có phải là đất nước đáng sống?

Hôm nay mình sẽ chia sẽ ấn tượng của mình về cuộc sống ở Singapore sau khi đã ở đây được gần 2 năm trời.

Có rất nhiều thứ để nói về Singapore cho nên mình chỉ chọn ra những mặt phổ biến nhất để trình bày.

Visa đi làm

Vấn đề khó nhất đó là tìm được việc ở đây. Sau khi ký được hợp đồng lao động rồi thì mọi quy trình cũng được xử lý khá nhanh. Mất tầm 1-4 tuần để nhận được visa. Thường thì visa sẽ có thời hạn từ 1-2 năm và có thể gia hạn thêm 1-2 năm nữa. Gia hạn bao nhiêu lần cũng được miễn sao là mình vẫn còn làm việc cho công ty.

Nếu bạn nhảy việc thì phải xin lại visa mới. Công ty mới phải chấp nhận bảo lãnh visa cho bạn.

Sau khi có được visa rồi thì bạn có thể tự do ra vào Singapore mà không cần điền mấy cái mẫu đơn nhập cảnh hoặc phải mua vé khứ hồi về Việt Nam.

Nếu lương trên 6000 đô Sing, bạn có thể bảo lãnh vợ hoặc chồng qua sống chung và sẽ có được mọi quyền lợi giống y như bạn.

Nhà ở

Phần lớn mọi người sống trong chung cư. Họ gọi nó là “HDB”.

HDB thường khá to, có tầm 2-5 phòng ngủ với không gian chung là phòng khách, bếp và nhà vệ sinh. Một số phòng có nhà vệ sinh riêng và được gọi là phòng “master”. Còn mấy phòng khác thì gọi là phòng “common”. Thường 1 nhà HDB chỉ có 1 phòng master.

Giá thuê nhà siêu đắt. Một phòng master trong 1 căn hộ HDB cách trung tâm 40 phút tàu điện có giá khoảng 1000 đô Sing 1 tháng. Và đó chỉ là giá cho 1 phòng thôi, chứ không phải cho cả căn hộ. Dĩ nhiên chúng ta có thể sống chung với 1-2 người khác trong 1 phòng để chia tiền trọ.

Do HDB không có kiểu căn hộ 1 phòng ngủ cho nên mọi người thường phải chia sẻ căn hộ và học cách sống chung với nhau.

Xung quanh mỗi khu HDB đều có đầy đủ hết tất cả mọi thứ: công viên, khu ăn uống, chợ, siêu thị, ATM, khu vui chơi cho trẻ em, trường mẫu giáo, bệnh viện, trạm tàu/buýt, v.v. Chỉ cần đi bộ ra là tới. Rất là thuận tiện.

Nếu bạn muốn riêng tư hơn và có tiêu chuẩn sống cao hơn thì có thể thuê những căn hộ cao cấp, gọi là “côn-đô”. Một cặp vợ chồng có thể thuê 1 căn hộ “côn-đô” tầm 1800-2000 đô Sing. “Côn-đô” thì nhìn đẹp hơn với nội/ngoại thất đều được thiết kế rất tinh tế. Có phòng tập thể dục và hồ bơi miễn phí ở dưới nhà. Ngoài ra còn có khu vực nướng thịt BBQ rộng rãi để mời bạn bè về tiệc tùng.

Ở Singapore thì cũng có nhà đất, nhưng khá ít. Chắc chủ yếu toàn những người siêu giàu mới sở hữu được. Mình chưa thấy có bạn bè nào ở mấy khu nhà đất đó.

Thức ăn

Người Sing người ta ăn ngoài nhiều hơn là nấu ở nhà.

Họ thường ăn ở những khu ăn uống tập trung gần nhà. Thức ăn thì rất đa dạng của nhiều quốc gia: Ấn, Malai, Indo, Tàu, Mexico, Việt, v.v.

Giá thì tuỳ vào bạn ăn ở khu nào. Dao động trong khoảng 3-15 đô Sing cho một bữa.

Qua Sing không hiểu sao mình lại rất thích ăn mấy món Ấn Độ. Mỗi lần đi mall hay khu ăn uống thì đều tìm quán Ấn Độ để ăn. Thường là ăn rất ngon miệng. Mình thích cái vị cà-ri cay nồng.

Ở đây cũng lâu rồi nhưng 2 đứa mỗi khi đi ăn chung thì cũng chỉ có ăn được vài món, như thức ăn nhanh (McDonald, Subway), bò bít tết, sushi, cơm gà/vịt/heo/bò, đồ Hàn, đồ Việt.

Còn về nấu nướng ở nhà thì bạn đều có thể mua tất cả nguyên liệu Việt Nam ở Sing. Nấu ở nhà thì rẻ hơn được xíu nhưng ngon hơn ăn ngoài nhiều.

Giao thông công cộng

Giao thông công cộng ở Sing rất xịn.

Xe buýt sạch sẽ, có máy lạnh, có camera an ninh đầy đủ. Có nhiều xe buýt 2 tầng để lên ngắm cảnh rất là đẹp. Mỗi lần đi xe buýt mình thích ngó ra cửa sổ rồi suy nghĩ vu vơ. Nói chung là đi xe buýt ở Sing rất thích.

Tàu điện cũng xịn ko kém. Rẻ, nhanh và hiệu quả. Mình đi làm bằng tàu điện mỗi ngày. Giờ cao điểm thì thường cũng đông nghịt người nhưng cũng ko ảnh hưởng gì đến mình lắm. Một chuyến đi có giá tầm 0.7 – 1.2 đô Sing.

Mọi thứ đều được tự động hoá hoàn toàn. Bạn mua 1 cái thẻ tàu điện (có thể xài cho cả xe buýt). Bạn nạp tiền ở các máy tự động. Bạn quẹt thẻ khi lên tàu/xe, và quẹt cái nữa khi xuống để trả phí. Rất nhanh gọn và tiện lợi.

Công việc

Cái này thì chắc tuỳ mỗi công ty nên mình chỉ chia sẻ về trải nghiệm riêng của bản thân.

Giờ làm việc từ 10 giờ sáng tới 7 giờ tối.

Mình làm việc với đồng nghiệp đến từ khắp nơi trên thế giới: Trung Quốc, Sing, Ấn Độ, Malai, Hàn, Nhật, Âu, Mỹ, Anh, Úc, Philipin, Bra-xin, Thái, v.v.

Mọi người đều nói tiếng Anh. Ai cũng thông minh, có học thức và tràn đầy nhiệt huyết.

Có rất nhiều loại ngày phép: nghỉ phép hằng năm, nghỉ ốm, nghỉ nhập viện, nghỉ đẻ, nghỉ chăm sóc gia đình, nghỉ chăm sóc con cái, … Nói chung là có quá trời cơ hội để nghỉ. Ở đây nhiều người nghỉ một lần từ 1-3 tuần liền và đó là điều rất bình thường.

Công việc rất thử thách nhưng cũng thú vị. Mình có thể nhìn thấy được tầm ảnh hưởng của mình đến sản phẩm cũng như người dùng mỗi ngày.

Lương trả vào ngân hàng và lúc nào cũng đúng hẹn. Một năm thưởng 2 lần. Không có lương tháng 13. Không có thưởng Tết 😄

Thuế

Thuế ở Singapore siêu thấp. Nếu lương tháng của bạn trong khoảng từ 5k đến 15k đô Sing thì chỉ cần đóng thuế từ 3.25% đến 9.75% một năm.

Bạn không cần phải đóng thuế trong năm đầu tiên. Năm thứ hai sẽ bắt đầu đóng thuế cho năm đầu. Năm 3 đóng cho năm 2, cứ thế tiếp tục. Bạn có thể chọn đóng 1 lần cho cả năm hoặc chia ra trả góp từng tháng.

Do thuế thấp nên bạn sẽ tiết kiệm được khá nhiều tiền.

Mọi thao tác khai báo thuế hay thanh toán đều có thể thực hiện được trên trang web của chính phủ Singapore. Bạn chả cần phải đi đâu cả.

Y tế

Là một người nước ngoài ở Singapore, bạn không hề có bất cứ quyền lợi nào về mặt bảo hiểm y tế. Thường thì công ty sẽ chu cấp cho bạn 1 gói bảo hiểm cơ bản, nhưng nó tuỳ thuộc vào chính sách của mỗi công ty. Ở đây thì mình chỉ nói về chính sách bảo hiểm của công ty mình đang làm.

Mỗi lần nhức đầu, viêm họng, hay bị sốt thì mình sẽ đến một trạm xá (gọi là GP) gần các trạm tàu điện để khám.

Đến GP, mình phải trình thẻ bảo hiểm cho quầy tiếp tân, lấy số thứ tự và ngồi chờ tới lượt.

Bác sĩ khám sơ bộ qua 1 lượt, hỏi vài câu về sức khoẻ, rồi hỏi coi mình có cần giấy chứng nhận bị bệnh không (gọi là giấy MC). Giấy này dùng để xin nghỉ phép ở công ty.

Sau đó, mình chờ y tá lấy thuốc và in giấy MC.

Rồi về nhà. Nghỉ ngơi. Uống thuốc. Xin nghỉ phép trên web công ty.

Mọi thứ hoàn toàn miễn phí.

Mình vẫn có thể tới thẳng nhà thuốc (ở cửa hàng Guardian hoặc Watson) để mua nhưng mà họ chủ yếu chỉ bán những loại thuốc cơ bản. Còn những loại có tác dụng phụ thì phải có kê đơn của bác sĩ.

Nếu bệnh tình có vẻ nghiêm trọng thì bác sĩ ở GP sẽ giới thiệu mình qua các bác sĩ chuyên khoa khác để khám và điều trị một cách chuyên môn hơn, có khi bao gồm cả phẫu thuật. Những việc điều trị này thì vẫn là miễn phí với bảo hiểm của công ty.

Nếu để ý coi hoá đơn viện phí thì sẽ thấy nó đắt kinh khủng. Một lần tới khám ở GP và lấy thuốc là cỡ 50-100 đô Sing, một ngày nằm ở bệnh viện tư rơi vào khoảng 1000-2000 đô Sing. Bởi vậy nếu công ty không chu cấp bảo hiểm, tốt nhất là bạn nên tự mua cho bản thân mình.

Độ an toàn

Mình cảm thấy rất an toàn ở Singapore. Ở đâu cũng có camera an ninh hết, ngoài đường, trên xe buýt, tàu điện, mall, nói chung là khắp mọi ngóc ngách ở nơi công cộng. Đôi khi mình thắc mắc nếu ông nào gây án thì không biết trốn đường nào đây, đi đâu cũng bị thấy.

Mình bỏ balo laptop lên ghế để đặt bàn trong khu ăn uống. Sau khi đi mua đồ ăn quay lại thì cái balo vẫn còn đó.

Mình chơi điện thoại ngoài đường mà không sợ ai tới giật mất.

Mình đi dạo đêm khuya vô tư mà không lo lắng gì nhiều.

Ở khu chung cư thì có cổng an ninh và bảo vệ 24/7 nên khả năng cao là không ai lén vào ăn trộm được.

Thời tiết

Thời tiết thì lúc nào cũng có nắng. Thỉnh thoảng có vài cơn mưa. Nói chung là có 2 mùa: mùa nắng và mùa mưa.

Thậm chí trong những ngày nắng nhất của Singapore thì mình cũng không cảm thấy oi bức gì lắm, bởi vì:

Mình thường đi từ toà nhà này, lên tàu điện/xe buýt, rồi di chuyển sang toà nhà khác. Mà ở đâu cũng có máy lạnh cả.

Thậm chí nếu mình đi bộ ngoài trời thì thường lúc nào cũng có mái che trên đầu dọc theo con đường đi bộ đó.

Cây xanh khắp mọi nơi.

Trời có mưa thì cũng không ảnh hưởng gì lắm, mình chỉ ướt khi băng qua đường thôi.

Mình thích thời tiết ở đây.

Giải trí

Các shop và mall đóng cửa lúc 10 giờ tối. Có nhiều quán bar và club hoạt động về đêm nhưng mình không quan tâm lắm.

Cuối tuần thì chúng ta có thể đi khám phá Singapore, như đi bảo tàng, đi bộ leo núi, đi picnic ở công viên, qua đảo Sentosa chơi, đi mua sắm, đi coi phim, v.v.

TV ở nhà thì có khoảng 10 kênh, chủ yếu nói tiếng Anh, Trung, Ấn, Malay.

Singapore gần với các nước trong khối Đông Nam Á nên lâu lâu cuối tuần có thể sắp xếp đi du lịch ở mấy nước lân cận như Thái lan, Malai, Phi-lip-pin, v.v. Đồng đô Sing có mệnh giá cao nên đổi tiền đi chơi rất thoải mái.

Con người

Con người ở đây sống kín đáo và giữ kẽ. Họ sẽ không xông xáo lao vào giúp mình (như người Nhật) nhưng họ sẽ cố không làm ảnh hưởng tới người xung quanh: không nói chuyện ồn ào, dọn khay sao khi ăn xong, không chen lấn xô đẩy.

Họ có học thức và sống nề nếp. Họ lúc nào cũng xếp hàng, họ nhường ghế trên tàu xe, họ hỏi trước khi lấy. Hay nhất là họ lúc nào cũng xếp hàng.

Ngôn ngữ

Có 3 ngôn ngữ chính ở Singapore: tiếng phổ thông (tiếng Trung), tiếng Anh và tiếng Bahasa (Malai).

Nhiều nhân viên phục vụ trong các khu ăn uống đều có thể nói được tiếng Anh, nhưng chỉ ở mức rất cơ bản. Đa số họ nói tiếng Trung với khách.

Những người trẻ thì nói tiếng Anh lưu loát hơn, với một giọng địa phương rất đặc trưng, gọi là Singlish (tiếng Anh của người Sing). Phải mất kha khá thời gian để mình làm quen với giọng này. Giờ thì nghe người Sing nói cũng hiểu được hết.

Mấy đứa trẻ con đều nói được tiếng Anh và tiếng Trung từ cấp 1.

Mọi văn bản hành chính đều được viết bằng tiếng Anh.

Mặc dù tiếng Anh ở Singapore không được mượt như là nước Anh/Mỹ/Úc/Canada, nó vẫn là một môi trường tốt để buộc bạn phải tập nói tiếng Anh mỗi ngày. Lâu dần rồi sẽ tiến bộ lên rất nhiều.

Khả năng định cư (thường trú nhân)

Để bắt đầu nộp đơn xin quyền định cư (hay còn gọi là thường trú nhân, viết tắt tiếng Anh là PR, tương đương với thẻ xanh của Mỹ) thì bạn phải sống ở Singapore ít nhất 6 tháng.

Với quyền định cư (PR) thì:

Bạn được quyền ở lại Singapore vô thời hạn, thậm chí nếu có thất nghiệp đi chăng nữa.

Bạn bắt buộc phải đóng bảo hiểm xã hội (gọi là quỹ CPF) hàng tháng, tầm 15%-20% lương. Bạn không thể rút tiền từ quỹ này trước khi về hưu. Tuy nhiên, bạn có thể dùng nó để mua nhà, mua xe hoặc đầu tư sinh lời.

Bạn được quyền xếp hàng mua chung cư bình dân HDB.

Mặc dù quy trình nộp hồ sơ được trình bày rất rõ ràng trên trang web chính phủ, tiêu chí xét duyệt lại hoàn toàn khép kín. Thậm chí sếp lớn từ các công ty nổi tiếng, sống ở Singapore từ 5-10 năm với mức lương khủng cũng bị từ chối hồ sơ.

5 hay 7 năm trước, chính phủ Sing thậm chí còn gửi thư mời những du học sinh mới tốt nghiệp đại học để ứng tuyển lấy quyền định cư. Còn bây giờ thì đa số các hồ sơ đều bị từ chối mà không ai biết lý do là gì. Nói chung là cơ hội rất mỏng manh.

Bởi vậy, mình chả bao giờ nghĩ là sẽ kiếm được quyền định cư ở Singapore.

Sau khi nắm được những thông tin cơ bản về cuộc sống ở Singapore, chúng ta sẽ dễ đánh giá hơn về việc Singapore có phải là đất nước đáng sống hay không. Mình nghĩ điều đó tuỳ vào tình hình hiện tại của mỗi người.

Nếu bạn đã có quyền định cư ở Singapore (PR):

Chuẩn. Singapore sẽ là nơi rất đáng sống.

Bạn có thể bắt đầu suy nghĩ về việc an cư lạc nghiệp, mua nhà HDB và xây dựng gia đình.

Singapore chỉ cách Việt Nam 2 giờ bay nên bạn có thể dễ dàng về thăm gia đình và bạn bè bất cứ lúc nào. Và ngược lại, họ cũng dễ ghé qua Singapore thăm bạn, đặc biệt là khi bạn có em bé.

Sau khi có PR và sống ở Singapore thêm vài năm nữa, bạn có thể nộp đơn xin lấy quốc tịch. Điều này mang lại rất nhiều lợi ích:

Bạn được ưu tiên hơn khi xếp hàng mua nhà HDB, xin cho con vào học trường công, v.v.

Do có nhà nước trợ cấp nên bạn trả học phí và viện phí thấp hơn nhiều so với PR và người nước ngoài.

Phí sang sửa nhà HDB cũng rẻ hơn.

Bạn sở hữu một trong những hộ chiếu quyền lực nhất thế giới.

Và nhiều lợi ích khác nữa mà có thể mình chưa biết.

Có một điều bất tiện đó là bạn phải đóng bảo hiểm xã hội (CPF) mỗi tháng, tầm 15-20% lương. Bạn không được rút ra và chỉ có thể dùng để mua nhà, mua xe và đầu tư. Việc này cũng không là vấn đề nếu bạn quyết định ở Sing lâu dài. Nó chỉ trở thành vấn đề khi bạn quyết định rời khỏi Sing và từ bỏ quyền PR của mình, bạn sẽ được nhận lại toàn bộ tiền bảo hiểm nhưng bạn sẽ bị đưa vào sổ đen của Sing. Sau này muốn xin PR lại rất khó, gần như không thể.

Nếu bạn là du học sinh tại Sing:

Có. Singapore đáng sống, nhưng chỉ tạm thời trong lúc còn đi học.

Sau khi tốt nghiệp, sinh viên sẽ rất khó tìm được việc làm ở đây bởi vì thị trường lao động của Sing cạnh tranh cực kỳ khốc liệt. Với lại không phải công ty nào cũng sẵn sàng bảo lãnh visa cho người nước ngoài. Người ta thà thuê người Sing cho lẹ.

Nếu bạn không thể tìm được việc trước khi visa du học hết hạn, bạn không có cách nào khác ngoài việc rời khỏi Singapore.

Còn nếu bạn tìm được việc thì quá tốt. Bạn có thể đọc điểm tiếp theo.

Nếu bạn là người đi làm tại Sing:

Có. Singapore đáng sống, nhưng không có gì là đảm bảo dài lâu cả.

Như mình đã nói ở bài trước thì việc xin PR rất khó trong thời điểm hiện tại. Bạn có thể làm việc ở đây chừng 3-5 năm, sau đó thử vận may nộp đơn xin PR. Nhưng nếu bị từ chối thì bạn sẽ cảm thấy hụt hẫng và không biết làm sao.

Thị trường mỗi ngày mỗi biến động, cho nên cũng có khả năng bạn bị mất việc vào một ngày đẹp trời nào đó. Lúc đó thì một là bạn kiếm ngay một công việc mới, còn không thì phải rời khỏi Singapore trong vòng một tháng. Đó là một cái điều không chắc chắn mà người nước ngoài nào cũng phải chịu.

Bạn sẽ không muốn đầu tư vào cái gì lâu dài ở Sing như là mua nhà Côn-đô, mua xe, đầu tư chứng khoán, v.v. bởi vì bạn biết là một ngày nào đó bạn cũng phải rời đi.

Nếu bạn có con hoặc đang có ý định có con:

Cũng có thể sống ở Sing. Nhưng bạn phải cân nhắc kỹ lưỡng.

Singapore là nước có nền giáo dục và y tế thuộc hàng đầu thế giới cho nên việc nuôi dạy con ở đây là một món quà lớn cho tương lai của con em.

Tuy nhiên, cái giá phải trả rất đắt.

Chi phí sinh con và nuôi con ở Sing siêu đắt.

Người nước ngoài rất khó xin được cho con vào học trường công bởi vì chính phủ họ ưu tiên người Sing với người có PR hơn. Bởi vậy, đa số người nước ngoài không có cách nào khác phải gửi con vào trường tư. Mà học phí trường tư thì siêu đắt đỏ, có khi đắt hơn tiền trọ nhiều. Cho nên bạn sẽ không tiết kiệm được nhiều.

Trong trường hợp bạn bị mất việc hoặc chuyển sang nước khác sống, con bạn cũng phải tạm biệt bạn bè và thầy cô của nó. Việc học sẽ bị gián đoạn và nó sẽ rất buồn.

Nếu bạn dự định về lại Việt Nam trong tương lai:

Có. Singapore sẽ là nơi lý tưởng để học hỏi và kiếm tiền.

Do bạn sẽ tiết kiệm được kha khá tiền ở Sing, bạn có thể đầu tư về Việt Nam để mua nhà, mua đất, mua chung cư hoặc đầu tư vào đâu đó. Nói chung là bạn có thể xây tổ ở Việt Nam để sau này về hưu sớm.

Với kinh nghiệm làm việc ở nước ngoài, khi về lại Việt Nam, bạn có cơ hội được giữ những vị trí chủ chốt của công ty. Điều này càng giúp bạn thăng tiến thêm trong sự nghiệp.

Nếu bạn tính đi định cư sang một nước khác: (khác nước Sing)

Có. Singapore là một môi trường toàn cầu hoá rất đáng sống và làm việc.

Bạn sẽ gặp được nhiều người từ khắp nơi trên thế giới. Bạn thấy được nhiều góc nhìn hơn và có thêm nhiều bạn bè quốc tế.

Tiếng Anh cũng sẽ tốt hơn từng ngày. Bạn sẽ không gặp trở ngại gì lớn khi di cư sang một nước nói tiếng Anh khác như Anh/Mỹ/Úc/New Zealand/Canada.

Kinh nghiệm làm việc ở Singapore cũng được đánh giá cao và sẽ có thể giúp bạn kiếm được một công việc tốt hơn ở một nước nào đó.

Bạn sẽ có khoản tiết kiệm đủ để trang trải cho hành trình định cư của mình, đủ để bắt đầu một cuộc sống mới trên mảnh đất mới sau này.

Còn mình thì sao?

Thực sự thì mình không tiện chia sẻ kế hoạch tương lai trong thời điểm này.

Mình hy vọng là qua những điểm mà mình đề cập ở trên, bạn sẽ tự tìm được câu trả lời cho bản thân.

Nếu bạn có thắc mắc thì cứ hỏi thoải mái nhé.